Gastroenterologija predstavlja disciplinu Interne medicine. Naziv gastroenterologije potiče od grčkih reči “gastros” što znači stomak, “enteron” su creva i “logos” je nauka. Bavi se proučavanjem bolesti probavnog sistema, pa se samim tim bavi bolestima jednjaka, želudca, tankog creva, debelog creva, ali i bolest bilijarnog sistema, pankreasa i peritoneuma.

Najvažniji simptomi kod oboljenja probavnog trakta su disfagija, odinofagija, bol u abdomenu, nagon na povraćanje, ali i septični sindromi izazvani različitim bakterijskim infekcijama.

GASTROENTEROLOŠKI PREGLED je pregled interniste gastroenterologa koji na osnovu anamneze, kliničkog pregleda i dijagnostičkih procedura postavlja preciznu dijagnozu i propisuje terapiju.

GASTROSKOPIJOM se pregleda gornji digestivni trakt – jednjak, želudac i dvanaestopalačno crevo. Pregled se obavlja pomoću endoskopa – dugačke, tanke (debljine malog prsta), fleksibilne cevi na kojoj se nalaze kamera i izvor hladnog svetla, a koja se preko usne duplje u vodi u jednjak i dalje do dvanaestopalačnog creva. Gastroskopski pregled se najčešće primenjuje u slučajevima bola u gornjem stomaku, otežanog gutanja, učestalog povraćanja, ili krvarenja u digestivnom traktu.

KOLONOSKOPIJA predstavlja dijagnostičku proceduru kojom se pomoću dugog, fleksibilnog, cevastog optičkog instrumenta (kolonoskopa) pregleda unutrašnjosti debelog creva u njegovoj celokupnoj dužini. Ova metoda se primenjuje u slučajevima kada postoje rani znaci karcinoma, polipi, zapaljenje, čir ili krvarenje unutar debelog creva. Prema preporuci Američkog Kancerološkog Udruženja (American Cancer Society) i muškarci i žene bi nakon pedesete godine života trebalo da obavljaju kolonoskopski pregled na svakih 10 godina.

PREVENTIVA

Rak debelog creva

Rano otkrivanje (skrining) raka debelog creva podrazumeva testiranje zdravih osoba, bez prisutnih simtoma i znakova bolesti, u cilju otkrivanja promena, najčešće polipa, koje prethode nastanku raka ili raka u ranoj fazi.

Rano otkrivanje raka debelog creva znatno uvećava šanse za preživljavanje pacijenata.

Imunohemijski test je jedan od testova koji kod zdravih osoba otkriva skrivene tragove krvi u stolici kao prve znakove bolesti.

Ovaj metod pregleda stolice je brz, jednostavan i jeftin. Sprovodi ga osoba sama, kod kuće, a rezultate testa tumači lekar.

Osobe kod kojih je test pozitivan upućuje se na kolonoskopiju kako bi se utvrdio uzrok krvarenja.

Dodatne informacije:

1. Imunohemijski test ne otkriva krv koja može da bude prisutna u stolici zdravih osoba.
2. Pored krvarenja iz debelog creva, krv u stolici može da bude prisutna i u nekim drugim stanjima kao što su hemoroidi, krv u urinu ili bolesti želuca. Krvarenje iz gornjih partija digestivnog trakta (kao npr. u slučaju čira na želucu i dvanaestopalačnom crevu) ostaje skriveno.
3. Nisu sva krvarenja iz debelog creva uzrokovana tumorima.
4. Kod osoba sa pozitivnim testom na okultno krvarenje, potrebno je uraditi kolonoskopiju.
5. U ranim fazama benigne promene debelog creva nekad ne krvare, zbog čega se preporučuje testiranje osoba starih od 50 do 74 godine svake druge godine.

KADA SE JAVITI NA PREGLED?

U koliko osetite neki od sledećih simptoma javite se gastroenterologu

• Bol u stomaku,
• Gubitak apetita i mršavljenje,
• Mučnina
• Povraćanje,
• Otežano i bolno gutanje
• Gorušica
• Podrigivanje
• Nadimanje
• Pojava crnestolice
• Pojava sveže krvi ili sluzi u stolici
• Proliv trajanja duže od 2 nedelje
• Zatvor, posebno novonastali unazad 6 meseci
• Naizmenična smena zatvora i proliva
• Otežano i bolno pražnjenje
• Patološki laboratorijski nalazi (transaminaze, amilaze, ALP)
• Anemija,  naročito mikrocitna – hiposideremijskaimakrocitna